Chiết xuất dược liệu đến từ những thảo dược quý quanh ta. An toàn, hiệu quả trong điều trị bệnh và hỗ trợ bồi bổ sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ đưa quý vị đi tìm hiểu ngọn ngành về chiết xuất là gì? Quy trình chiết xuất diễn ra như thế nào?
Chiết xuất dược liệu là gì?
Chiết xuất dược liệu là phương pháp sử dụng dung môi lấy các chất tan ra khỏi mô thực vật. Nguyên liệu có nguồn gốc từ tự nhiên chứa các tinh chất quý giá. Kết hợp các công thức hóa học nhất định của những thành phần lấy từ các bộ phận thảo dược. Thường ở dạng tươi hoặc đã qua sơ chế, sấy khô. Sản phẩm thu được sau quá trình chiết xuất là dung dịch của các chất hòa tan trong dung môi dung dịch này được gọi là dịch chiết. Mỗi loại dược liệu sẽ có quy trình chiết xuất khác nhau. Ngay cả khi chúng có nguồn gốc từ cùng một loại thảo dược.
Tại sao cần phải chiết xuất dược liệu?
Chiết xuất dược liệu hướng đến mục đích tạo ra các chế phẩm toàn phần. Tách chiết riêng các hoạt chất tinh khiết. Giúp lấy các hoạt chất dưới dạng cần thiết ở dạng dung dịch hay dạng bột. Thu nhận chúng dưới dạng tinh khiết nhất để làm thuốc mới hoặc bán tổng hợp ra thuốc mới. Giúp chuyển dạng bào chế từ viên hoàn sang dạng dung dịch hoặc dạng cao dược liệu. Làm cho dược liệu có tác dụng mạnh hơn. Đồng thời giảm tác dụng phụ không mong muốn của thảo dược.
Chiết xuất cao dược liệu giúp loại bỏ các tạp chất lẫn lộn trong dược liệu. Bởi hầu hết các loại thảo dược sau khi tiến hành thu hái, sơ chế bằng phơi khô hoặc sấy khô. Đều không tránh khỏi tạp chất, chẳng hạn như ẩm mốc, sâu mọt. Do vậy, việc chiết xuất là khâu quan trọng sẽ giúp loại bỏ các tạp chất này. Đảm bảo chất lượng dược liệu ở mức tinh khiết nhất.
Còn giúp cho việc bảo quản và sử dụng dược liệu lâu dài, dễ dàng hơn. Đảm bảo các thành phần hoạt chất trong dược liệu cho tác dụng mạnh trong thời gian dài. Giúp quá trình bào chế, gia công thực phẩm chức năng được đơn giản, nhanh chóng hơn. Ngoài ra còn giúp giảm bớt độc tính của dược liệu.
Xem thêm về top 5 công ty cổ phần dược liệu Việt Nam uy tín : https://www.giacongthucphambaovesuckhoe.com/top-5-cong-ty-co-phan-duoc-lieu-viet-nam-uy-tin/
Chiết xuất dược liệu từ nguyên liệu nào?
Nguyên liệu để chiết xuất bao gồm:
Dược liệu: Dược liệu như thực vật, khoáng vật, vi sinh vật, sinh vật biển…Sử dụng tác chiết một phần hoặc toàn bộ dược liệu. Đối với thực vật, thường được tách chiết các phần từ hoa, lá, quả, thân, rễ toàn cây, nhựa, phần trên mặt đất…
Dung môi chiết xuất: Cơ sở để chọn dung môi chiết xuất là dựa vào đặc tính của chất tan. Loại chất cần trong dung môi và tính chất của dung môi. Dung môi trong chiết xuất thường gồm các nhóm khác nhau. Nhóm gồm các dung môi phân cực, lưỡng cực như nước, các alcol. Nhóm gồm các dung môi phân cực không lưỡng cực như: dung môi của chất tan phân cực DMF, dung môi chất tan không phân cực CHCl3, ether ethylic. Nhóm các dung môi không phân cực không lưỡng cực.
Ưu điểm của chiết xuất dược liệu hiện đại so với truyền thống
Phương pháp chiết xuất hiện đại có rất nhiều ưu điểm so với các phương pháp truyền thống. Đây là quá trình dùng dung môi tích hợp để hòa tan các chất, hợp chất tan có trong thảo dược. Sao cho chọn lọc được các chất, hợp chất tách ra khỏi phần không cần thiết. Các nghiên cứu và đánh giá cho thấy lợi ích lớn mà phương pháp này mang lại:
- Hàm lượng hoạt chất chiết xuất cao hơn
- Có thể loại bỏ hoàn toàn các tạp chất
- Thời gian được rút ngắn hơn
- Hiệu quả sử dụng sản phẩm cao hơn
- Góp phần vào tiêu chuẩn hóa dược liệu
- Phát triển sản phẩm nghiên cứu và ứng dụng
xem thêm về gia công thuốc giảm cân : https://www.giacongthucphambaovesuckhoe.com/gia-cong-thuoc-giam-can/
Quy trình chiết xuất dược liệu diễn ra như thế nào?
Thảo dược xung quanh chúng ta rất đa dạng. Chất lượng sản phẩm phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Từ khâu trồng trọt, thu hái đến sản xuất. Đặc biệt là khâu chiết xuất ở các cơ sở sản xuất. Chiết xuất trải qua quy trình gồm các bước như sau:
- Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
- Bước 2: Chiết xuất hoạt chất
- Bước 3: Loại bỏ tạp chất
- Bước 4: Cô đặc, sấy khô
- Bước 5: Hoàn chỉnh chế phẩm
Những phương pháp chiết xuất dược liệu phổ biến
- Phương pháp chiết xuất dược liệu bằng siêu âm: Sóng siêu âm có tác dụng làm tăng sự hòa tan của các chất trong môi trường dung môi. Tăng quá trình khuếch tán, được áp dụng trong quy mô lớn. Đầu phát siêu âm được nhúng trực tiếp vào bình chiết chứa dược liệu.
- Phương pháp chiết xuất bằng vi sóng: Có tác dụng khuấy trộn, làm tăng tiếp xúc pha. Làm cho hiệu suất phản ứng được lớn hơn.
- Phương pháp chiết xuất bằng cồn: Dược liệu bằng cồn, dịch chiết còn được cô đặc. Thêm vào đó bằng dung môi hữu có không phân cực.
- Phương pháp chiết xuất saponin: Saponin có tác dụng làm giảm sức căng bề mặt. Tạo bọt nhiều khi lắc với nước, tác dụng nhũ hóa và tẩy sạch. Ngoài ra còn có thể diệt các loại thân mềm như: giun, sán, ốc sên…
Kết luận
Có thể nói, tầm quan trọng của chiết xuất là rất lớn. Việc hiểu được khái niệm chiết xuất là gì. Quy trình ra sao sẽ giúp tối ưu hóa quá trình để thu được kết quả tốt nhất.
Xem thêm về dây chuyền sản xuất gia công thực phẩm chức năng tại đây: https://youtu.be/_KuL7i3alLw