Amylase là gì? Sự nguy hiểm khi Amylase tăng cao, giảm đột ngột

Amylase là gì? Bạn có biết tại sao gạo khi nấu thành cơm, càng nhai lại càng thấy ngọt không? Điều này là nhờ vào Enzyme Amylase đã giúp chuyển hóa tinh bột có trong gạo thành đường, giúp nó có vị ngọt khi nhai. Tuy nhiên, vai trò của Amylase lại lớn lao hơn nhiều khi được ứng dụng trong các lĩnh vực thực phẩm, y tế,… Quan trọng hơn cả chính là việc xét nghiệm Amylase máu sẽ giúp phát hiện ra những bệnh lý đang tồn tại bên trong cơ thể người.

Cụ thể hơn thì Amylase là gì, vai trò của nó cũng như khi nào thì bạn cần đi xét nghiệm Amylase sẽ được giải đáp ngay dưới đây. Hãy cùng Dược Phẩm Globalco đi tìm hiểu ngay thôi nào!

Định nghĩa Amylase là gì?

Amylase là một enzyme quan trọng đối với hệ tiêu hóa, nó là chất xúc tác cho quá trình thủy phân tinh bột thường đường. Nó tồn tại bên trong nước bọt của con người và một số loại động vật có vú khác. Nơi tạo ra Amylase là ở tuyến tụy và nước bọt, nó giúp thủy phân những liên kết Alpha – Amylase của chuỗi polysaccharide của tinh bột thành những cơ chất đơn giản như Glucose, Maltose.

Amylase máu là gì?

Amylase máu là nồng độ Amylase có trong máu. Bình thường, trong nước tiểu và máu vẫn tồn tại Amylase, tuy nhiên nó có hoạt độ rất ít. Sự gia tăng Amylase máu là chỉ số giúp phát hiện những bệnh lý liên quan đến tuyến tụy và tuyến nước bọt.

Phân loại Amylase

Có 3 loại Amylase là Alpha Amylase, Beta Amylase và Gamma Amylase.

• Alpha Amylase: Tồn tại trong nước bọt và tuyến tụy, ở động vật thì đây là enzyme tiêu hóa chính, có xu hướng hoạt động mạnh.
• Beta Amylase: Tồn tại ở hạt giống, trái cây, trong quá trình trái cây chính, Amylase sẽ phá vỡ liên kết của tinh bột để chuyển thành Maltose, đem lại vị ngọt tự nhiên.
• Gamma Amylase: Tồn tại ở ruột non của động vật và vi khuẩn.

Vai trò của Amylase Enzyme

Amylase đối với con người tồn tại ở dạng Alpha Amylase, sinh ra ở tuyến tụy và tuyến nước bọt, giúp thủy phân tinh bột thành đường. Ngoài ra, trong đời sống hàng ngày, Amylase mang đến nhiều ứng dụng khác như:

• Lên men: Alpha Amylase áp dụng trong các kỹ thuật sản xuất bia, rượu để chuyển hóa tinh bột thành Glucose, Maltose cho quá trình lên men.
• Làm phụ gia bột: Người ta dùng Amylase trong sản xuất bánh mì, làm bột nở xốp.
• Trong ngành dệt may:: Amylase có công dụng giúp rũ hồ vải và tẩy lớp hồ bột ở trên bề mặt vải. Từ đấy giúp vải mịn, trắng, dễ nhuộm màu hơn.
• Trong công nghiệm sản xuất dược phẩm, chế biến đồ ngọt, làm tương, mạch nha,…

Khi nào cần thực hiện xét nghiệm Amylase

Xét nghiệm Amylase dùng để đo hoạt độ của Enzyme Amylase trong máu lấy từ tính mạch hoặc trong nước tiểu. Trong những trường hợp nghi ngờ bị viêm tụy cấp thì bệnh nhân cần nhanh chóng đi thăm khám để được thực hiện xét nghiệm. Một số triệu chứng tiêu biểu của bệnh lý này là:

• Đau đầu
• Buồn nôn, nôn
• Mất cảm giác ngon miệng
• Mất vị giác
• Đau lưng, nặng bụng

Trước khi đi xét nghiệm, bệnh nhân cần lưu ý những điều sau để kết quả được chính xác nhất:

• Không uống rượu, bia trong vòng 24 giờ
• Không ăn, uống đồ gì trong ít nhất 2 giờ đồng hồ trước khi xét nghiệm ( có thể uống nước lọc)
• Trường hợp xét nghiệm Amylase nước tiểu thì cần uống đủ nước
• Cần thông báo đầy đủ với bác sĩ về các loại thuốc, sản phẩm đang dùng

Một điều đáng lưu ý là Amylase trong máu thường sẽ thay đổi trong vài giờ, nó chỉ đạt được giá trị cao nhất ở giờ thứ 24. Sau 2 – 3 ngày thì hoạt độ Amylase máu sẽ bị giảm dần, do vậy kết quả sẽ khác nhau theo thời điểm. Trong khi đó, Amylase nước tiểu lại có hoạt độ tăng cao trong vòng 7 – 10 ngày. Do vậy mà xét nghiệm Amylase nước tiểu sẽ được ưu tiên hơn và hữu ích hơn.

Sự nguy hiểm khi Amylase tăng cao, giảm đột ngột

Bạn sẽ nằm trong nhóm bình thường, nếu như quá trình xét nghiệm Amylase máu cho kết quả giá trị trung bình từ 20 – 80 U/L  hoặc Amylase nước tiểu trung bình 42 – 321 U/L. Trong khi đó, nếu kết quả nhận về cao hơn hoặc thấp hơn mức độ trung bình trên thì bạn có nguy cơ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề sức khỏe. Cụ thể trong từng trường hợp như sau:

Khi xét nghiệm cho Amylase tăng cao thì nó có thể là triệu chứng của những bệnh lý:

• Viêm tụy cấp hoặc mãn tính
• Viêm tuyến nước bọt cấp và mãn tính
• Quai bị
• Tắc nghẽn ống tụy
• Ung thư tuyến tụy
• Chửa ngoài dạ con
• Một số bệnh lý rối loạn bụng như nghẽn ruột, giảm lưu lượng máu đến ruột,…
• Ngộ độc rượu cấp
• Bệnh lý đường mật, viêm túi mật cấp, sỏi ống mật chủ

Khi xét nghiệm cho Amylase giảm:

• Triệu chứng viêm tụy
• Tổn hại chức năng gan
• Tiền sản giật

Liên hệ với chúng tôi

Như vậy, Amylase là một trong những enzyme quan trọng đối với sức khỏe con người, nó không chỉ giúp ích cho quá trình tiêu hóa và nó còn là chỉ số đánh giá bệnh lý. Vậy nên hãy chú ý sức khỏe của bản thân, nhanh chóng đi thăm khám để được thực hiện xét nghiệm Amylase khi có những dấu hiệu cảnh báo. Hy vọng bài viết hôm nay của Dược Phẩm Golbalco đã giúp bạn hiểu rõ về Amylase là gì và nhiều thông tin bổ ích liên quan.